منبع:راسخون
واحدهای اندازه گیری اعمال بسیار ابتدایی بدن که به آنالیز و بررسی مشکلات پزشکی متعدد کمک می‌کنند به عنوان علائم حیاتی نرمال شناخته می‌شوند. مقاله زیر را بخوانید تا اطلاعات بیشتری در مورد این علائم کسب کنید.
چهار علائم حیاتی مهم که توسط متخصصان پزشکی و یا مراقبان سلامتی اندازه گیری می‌شوند عبارتند از : دمای بدن، ضربان قلب، نرخ تنفس و فشار خون. این علائم کارآیی بدن را ارزیابی می‌کنند و به شناسایی هر گونه وضع غیر عادی از حالت نرمال و سالم فرد کمک می‌کنند. این علائم توسط متخصصان مراقبت از سلامتی مثل پرستار و یا دکتر عمومی ثبت می‌شوند تا آمارهای فیزیولوژیکی مختلف را به دست آورند و سطحی که در آن بدن فرد کار می‌کند را شناسایی کنند. در نتیجه بر مبنای چنین پارامترهایی و در مورد هر گونه وضع غیر عادی، درمان لازم و یا داروها برای بیمار فراهم می‌شوند. عموماً حدود نرمال مقادیر چنین علائمی با سن و وضعیت پزشکی فرد تغییر می‌کنند.
علائم حیاتی نرمال بر حسب سن :
علائم حیاتی در طول زندگی بزرگسالی نسبتاً ثابت می‌مانند. اما چون بچه‌های خردسال و کودکان رشد می‌کنند و بزرگ می‌شوند، حدود این علائم تغییر می‌کنند.
دما : دمای نرمال بدن یک فرد اندازه‌ی حرارت مرکزی بدن است که طبق جنسیت، وزن، فعالیت اخیر، غذا، مصرف مایعات و زمان روز فرق می‌کند. آن برای تشخیص تب (وضعیت تب دار و یا وابسته به تب) و یا بررسی دمای هیپو ترمیا (افت در دمای بدن) ثبت می‌شود. این پارامتر می‌تواند با هر یک از روشهای زیر ثبت شود :
• زبانی : دما با نگهداشتن دماسنج شیشه‌ای کلاسیک و یا دماسنج دیجیتالی پیشرفته در دهان و زیر زبان تعیین می‌شود. این روش هرگز برای بچه‌های خردسال و کودکان به کار نمی‌رود چون آنها می‌توانند به طور تصادفی دماسنج را گاز بگیرند و یا آن را بشکنند.
• رکتالی : دماسنج شیشه‌ای و یا دیجیتالی در مقعد قرار داده می‌شود. این روش عموماً برای بچه‌های خردسال به کار می‌رود و دقیق‌ترین گزارش از دما را فراهم می‌کند.
• زیر بغلی : دما با قرار دادن دماسنج شیشه‌ای و یا دیجیتالی زیر زیر بغل تعیین می‌شود. این مقدار 3ر0 تا 4ر0 درجه فارنهایت کمتر از دمایی است که توسط روش زبانی و یا رکتالی تعیین می‌شود در نتیجه نتایج آن کمترین دقت را دارند.
• از طریق گوش : در این روش، یک دماسنج ویژه برای تعیین دمای پرده گوش به کار می‌رود که دمای مرکزی بدن را بازتاب می‌دهد.
|
گروه سنی
|
دما (بر حسب فارنهایت)
|
|
نوزاد
|
7ر97 تا 5ر99
|
|
خردسالان (1 سال یا کمتر)
|
0ر97 تا 0ر99
|
|
نوپا (1 تا 3 سال)
|
5ر97 تا 6ر98
|
|
پیش از مدرسه (3 تا 6 سال)
|
5ر97 تا 6ر98
|
|
کودکان دبستانی (7 تا 12 سال)
|
5ر97 تا 6ر98
|
|
نوجوان (12 تا 17 سال)
|
5ر97 تا 6ر98
|
|
بالغ (بالای 18 سال)
|
6ر97 تا 99
|
|
سالمندان (بالای 70 سال)
|
8ر96 تا 5ر97
|
ضربان قلب : آن، اندازه‌ی نرخ قلب هر فرد و یا تعداد دفعاتی است که در هر دقیقه قلب می‌زند. آن با ورزش، بیماری، صدمه و آسیب و عواطف و احساسات تغییر و یا نوسان می‌کند. قلب خون را از طریق رگها پمپ می‌کند که این رگها با جریان خون گشاد و تنگ می‌شوند در نتیجه ضربان قلب می‌تواند از روی هر سطحی از رگها که از روی استخوان عبور می‌کنند، تعیین شود. اما، یکی از رایج‌ترین مکانهایی که برای اندازه گیری ضربان قلب به کار می‌رود رگ محوری در مچ دست است. انگشت سبابه، میانی و انگشت انگشتر خود را بر روی این رگ که بر روی مچ، سطح جلویی طرف شست بازو، واقع شده است نگه دارید. به نرمی فشار وارد کنید و نرخ، ریتم، قدرت و فشار ضربان را یادداشت کنید.
|
گروه سنی
|
ضربان قلب نرمال (در یک دقیقه)
|
ضربان قلب متوسط (در یک دقیقه)
|
|
نوزاد
|
100 تا 170
|
140
|
|
خردسالان (1 سال یا کمتر)
|
80 تا 170
|
120
|
|
نوپا (1 تا 3 سال)
|
80 تا 130
|
110
|
|
پیش از مدرسه (3 تا 6 سال)
|
75 تا 120
|
100
|
|
کودکان دبستانی (7 تا 12 سال)
|
70 تا 110
|
90
|
|
نوجوان (12 تا 17 سال)
|
60 تا 90
|
75
|
|
بالغ (بالای 18 سال)
|
60 تا 110
|
80
|
نرخ تنفس : آن به طور ساده تعداد تنفس‌هایی است که توسط فرد در یک دقیقه کشیده می‌شوند. آن به طور نرمال با شمارش تعداد دفعاتی که فرد در یک دقیقه در حال استراحت نفس می‌کشد تعیین می‌شود. اما این نرخ با تب، بیماری و یا هر وضعیت دیگر مربوط به سلامتی تغییر می‌کند.
|
گروه سنی
|
نرخ تنفس نرمال (در یک دقیقه)
|
نرخ تنفس متوسط (در یک دقیقه)
|
|
نوزاد
|
30 تا 50
|
40
|
|
خردسالان (1 سال یا کمتر)
|
20 تا 40
|
30
|
|
نوپا (1 تا 3 سال)
|
20 تا 30
|
25
|
|
پیش از مدرسه (3 تا 6 سال)
|
16 تا 22
|
19
|
|
کودکان دبستانی (7 تا 12 سال)
|
14 تا 20
|
17
|
|
نوجوان (12 تا 17 سال)
|
12 تا 20
|
16
|
|
بالغ (بالای 18 سال)
|
12 تا 20
|
18
|
فشار خون : آن، نیرویی است که خون هر بار که قلب می‌زند به دیواره‌ی رگها وارد می‌کند. هیچ کس نمی‌تواند فشار خون خود را اندازه بگیرد مگر این که از وسیله‌ی اندازه گیری الکتریکی فشار استفاده بکند. اما، وسیله‌ی بررسی کلاسیک شامل کاف فشار و گوشی طبی است که توسط پرستار و یا دکتر عمومی برای اندازه گیری فشار خون بیمار استفاده می‌شوند. هنگام اندازه گیری آن، دو فشار ثبت می‌شود : فشار انقباضی (فشار بالا) و فراخیدگی (فشار پایین). اولی به فشار داخل رگ اشاره می‌کند وقتی که قلب منقبض می‌شود و خون را به داخل بدن پمپ می‌کند. فشار دوم نیز به فشار داخل رگ اشاره می‌کند که بین دو ضربان قلب متوالی موجود است برای مثال وقتی که قلب در حال استراحت است. هر دو نوع این فشار بر حسب میلی متر جیوه "mm Hg" اندازه گیری می‌شوند.
|
گروه سنی
|
فشار بالا
|
فشار پایین
|
متوسط
|
|
نوزاد
|
95 – 65
|
60 – 30
|
60 – 80
|
|
خردسالان (1 سال یا کمتر)
|
115 – 65
|
80 – 42
|
61 – 90
|
|
نوپا (1 تا 3 سال)
|
122 – 76
|
84 – 46
|
65 – 99
|
|
پیش از مدرسه (3 تا 6 سال)
|
115 – 85
|
64 – 48
|
56 – 100
|
|
کودکان دبستانی (7 تا 12 سال)
|
125 – 93
|
68 – 46
|
58 – 109
|
|
نوجوان (12 تا 17 سال)
|
137 – 99
|
71 – 51
|
61 – 118
|
|
بالغ (بالای 18 سال)
|
140 – 100
|
90 – 60
|
80 - 120
|
ثبت این علائم بخش ضروری چکاپ‌های سلامتی هستند که باید به طور منظم انجام شوند. اما هر گونه وضع غیر عادی در این علائم نباید چشم پوشی شود و باید به متخصصان مربوطه گزارش داده شود.
تذکر : اطلاعاتی که در این مقاله ارائه شده تنها برای آموزش به خواننده است. هدف آن جایگزینی با توصیه‌های متخصص پزشکی نیست.
/ج